Route Goirle – De Oostplas
Samen met een groep wijkbewoners, heeft Boerderijwinkel De Walhoeve de wandelroute rondom De Oostplas in beheer. Deze groep onderhoudt de route. Zij hebben leuke weetjes over de natuur met een link naar het boerenleven verzameld. In de winkel kun je gratis de routebeschrijving met deze informatie krijgen en als je zin hebt ook lekkere dingen kopen voor onderweg. Uitgebreide informatie wat je zoal onderweg tegenkomt vind je hieronder.
Veel plezier tijdens je wandeling!
De wijkbewoners en de Walhoeve
Punt 1: Stukje geschiedenis
Vroeger bestond dit gebied uit moerassen en lage graslandjes waar met moeite één keer per jaar gehooid werd. Het was eigendom van verschillende boeren. Sommige stukken waren zo drassig dat je een paal van 6 meter lang zonder veel moeite in de grond kon duwen! In 1970 werd er een zandzuiger in de bestaande visvijver De Ruischvoorn gelegd om zand te winnen voor de aanleg van de snelweg A58. En in 1980 werd de beek de Leij verlegd, waardoor het water twee keer zo groot werd. De zuiger heeft ongeveer 15 jaar lang 5 tot 6 dagen in de week zand gezogen. Dit betekent dat er wel een kleine 4 miljoen m2 zand is opgezogen en de plas nu wel 40 meter diep is. Onvoorstelbaar toch?
Punt 2: Klaver als mest?
Wist je dat klaverplanten geschikt zijn om het land met stikstof te bemesten? Rode en witte klaver binden stikstof en brengen dat naar hun wortels toe. Een klavertapijt vormt dan een aantrekkelijk alternatief voor kunstmest.
Tegenwoordig gebruiken de boeren stalmest als alternatief, maar dan verrijkt met groenafval. Dat proces neemt plaats in de biogasinstallaties die je steeds meer ziet.
Punt 3: Onder water
In de Oostplas wordt veel gedoken. Het water is namelijk heel helder en er zijn verschillende dieptes waardoor er onder water voor de duikers veel te zien is. Er zwemmen karpers, snoeken, baarzen, brasem en zelfs paling. Ook zijn er zoetwatermosselen te zien.Als je een vergunning van visvereniging Ruisvoorn hebt, mag je ook vissen in de Oostplas. Wie weet vang je dan wel ‘Betsie’: een enorme vis van meer dan 1 meter 20 die regelmatig wordt gevangen en weer teruggezet.
Punt 4: Vreemde vogels
Hier loop je tussen vogels van diverse pluimage. Vogels zoals eenden, ganzen en reigers verwacht je hier wel, maar je kunt ook buitenissiger soorten zien die vanuit Safaripark De Beekse Bergen komen vliegen zoals de ooievaar en zelfs een ijsvogeltje. Kijk uit waar je loopt want vooral de ganzen eten veel en laten dus ook het één en ander achter…
Punt 5: vruchten en kruiden
Rondom de hele Oostplas vind je vruchten zoals bramen en vlierbessen. In de boerderijwinkel De Walhoeve, kun je lekkere jam en sappen van dergelijke vruchten kopen. Als je goed kijkt kun je ook hop vinden waar bier van wordt gemaakt en kruiden voor in de thee zoals munt, brandnetel en kamille.
Punt 6: Boerenwormkruid
Vanaf hier kun je langs de dijk lopen of langs het water (met laarzen). Boerenwormkruid werd vroeger door boeren veel gebruikt als middel tegen wormen bij hun vee, vandaar de naam. Om het huis vlo- en motvrij te houden werd het vroeger ook veel in huis gestrooid. Maar pas op: het is giftig spul, dus laat maar lekker staan.
Punt 7: Nieuwe Leij
Je loopt hier langs de Nieuwe Leij. Deze beek wordt gevormd door twee beekjes uit België. In Goirle komen deze beekjes bij elkaar en vormen daar de Nieuwe Leij. Onderweg wordt de beek gevoed met water uit de natuur, het boerenland en bij Goirle ook door regenwater uit stedelijk gebied. Waterschap De Dommel richt de komende tijd het beekdal in als ecologische verbindingszone. Hierdoor kunnen amfibieën, zoals de kamsalamander, libellen, vissen en vlinders zich in en langs de beek beter verplaatsen tussen de natuurgebieden de Kampina en de Regte Heide.
Wist je dat de Nieuwe Leij ook belangrijk is tijdens periodes van zware regenval?
De beek voert het grootste gedeelte van het water af en in aangewezen gebieden langs de Leij kan het water tijdelijk opgeslagen worden. Zo wordt wateroverlast in het stedelijk en agrarisch gebied zoveel mogelijk voorkomen.
Punt 8: Elzenbroekbos
Een broekbos is een bos waar de soort planten sterk wordt bepaald door de hoge stand van het grondwater. Hier is er sprake van kwel. Dat betekent dat grondwater aan de oppervlakte komt. In water waar kwel optreedt is het neerslaan van ijzerfosfaatverbindingen op de bodem goed te zien: het water is roodbruin. In een broekbos is de grond dus moerassig en dat betekent veel meer planten en dieren zoals de nachtegaal en de koekkoek. Luister maar eens goed.
Wist je dat veel boeren niet alleen voedsel produceren maar ook landschap? Dit heet “agrarisch natuurbeheer”. Bijvoorbeeld voor een bepaalde periode weilanden niet maaien zodat nesten van weidevogels gespaard blijven of het niet maaien van slootkanten. Ook zijn er veel boeren die hun akkerranden inzaaien met bloemen. Een prachtig gezicht.
Punt 9: Één zwaluw maakt nog geen…..
Hier vind je een zwaluwwand die een broedplaats is voor de oeverzwaluw. De kleine behendige oeverzwaluw is met 12 cm de kleinste zwaluw die in Nederland voorkomt. Veel van de oorspronkelijke oevers zijn inmiddels verloren gegaan. Vandaar dat oeverzwaluwwanden nu kunstmatig aangelegd worden.
Wist je dat het spreekwoord: “Eén zwaluw maakt nog geen zomer”, slaat op de vroege terugkeer van de boerenzwaluw in zijn broedgebied. Als boerenzwaluwen begin april druppelsgewijs terug komen uit hun tropische overwinteringsgebied, zie je immers eerst slechts een enkeling en is het vaak nog hartstikke koud!
In Nederland nestelen boerenzwaluwen zich in boerenschuren; ze zijn dus sterk afhankelijk van de gastvrijheid van de boeren. De Walhoeve verwelkomt jaarlijks zeker 10 nesten in de stallen.
Punt 10: Bloemen zaaien en heggen vlechten
Samen met bewoners zijn hier bloemen ingezaaid. Deze bloemen zijn belangrijk voor de bijenstand; bijen worden ingezet bij de bestuiving van fruitbomen en in de zaadteelt. Het gaat slecht met de bijen in Nederland. Een van de belangrijkste oorzaken daarvan is het tekort aan voedsel, het hele jaar door. Stadsimkerij Beezzz uit Tilburg maakt zich hier hard voor. Zijn honing is te krijgen bij De Walhoeve.